27 september 2023
In onze winkel vind je levensmiddelen met drie verschillende keurmerken: het ‘groene blaadje’, het EKO logo en het oranje Demeter logo. Wat betekenen die keurmerken nu eigenlijk en wat is het verschil? Dat lees je hier.
Het ‘groene blaadje’
Het groene blaadje, ook wel eens in zwart of wit afgedrukt, is het Europese keurmerk dat vanaf 2012 op alle biologische levensmiddelen staat. Wanneer je dit logo ziet, weet je dat het product voldoet aan de Europees vastgestelde wettelijke eisen en regels voor biologische productie, en dat een strenge controle plaatsvindt door een onafhankelijke organisatie. In Nederland is dat Skal biocontrole.
Bij de biologische teelt mag geen gebruik worden gemaakt van kunstmest, chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen en genetisch gemodificeerde organismen. Dieren krijgen biologisch voer zoveel mogelijk van eigen land en zonder toegevoegde medicijnen, antibiotica en groeibevorderaars. Is een dier ziek en heeft het medicijnen nodig, dan gebruikt de boer zoveel mogelijk natuurlijke en homeopathische middelen. Ook zijn er eisen voor stallen en buitenruimtes.
Bij de verwerking van biologische producten worden geen chemische-synthetische kleur,- geur-, en smaakstoffen en andere hulpstoffen toegevoegd. Ook zijn er voor handelaren, importeurs en opslagbedrijven van biologische producten voorschriften. Zo moet het duidelijk zijn waar de ingrediënten precies vandaan komen.
Meer weten over biologisch? Kijk dan op de website van SKAL.
EKO
Voordat er in 2012 een Europees keurmerk voor biologische producten bestond, waren er keurmerken op het niveau van (individuele) lidstaten. In Nederland was dat het EKO-keurmerk. Met de introductie van het Europese keurmerk verviel formeel het EKO-keurmerk als publiek keurmerk. Het keurmerk bestaat echter nog steeds; nu als privaat keurmerk voor biologische producten uit Nederland van bedrijven die voldoen aan de eisen van het Europese bio-keurmerk, maar die zich daarnaast extra inspannen rond thema’s als sociaal en eerlijk, biodiversiteit, energie en klimaat, puur en schoon, transparantie, dierenwelzijn, diergezondheid en kringloop.
Het Europese keurmerk is op Europees niveau wettelijk verankerd en daarmee afhankelijk van Europese politiek. Het EKO-keurmerk is dat niet; het kan samen met Nederlandse ondernemers ambitieuze aanvullende normen ontwikkelen. Zo wordt er continu ingezet op het verduurzamen en verbeteren van de landbouw.
Meer weten over het EKO-keurmerk en de boeren die een stap verder zetten dan biologisch? Kijk dan op de website van EKO.
Demeter
Het Demeter-keurmerk is het keurmerk voor de bio-dynamische (BD) landbouw. De BD-landbouw is gebaseerd op het idee dat alles met alles samenhangt: de levende bodem, de planten en hun vitaliteit, het vee dat naar zijn aard wordt gehouden, de natuurlijke omgeving, de mens zelf en de omringende kosmos. Voor de BD-landbouw gelden alle regels voor de biologische landbouw en daarbovenop specifieke Demeter eisen voor dierenwelzijn, bodemkwaliteit, natuur en landschap. Biodynamische boeren gaan daarmee een stap verder in de samenwerking met de natuur. Zij bewegen met het ritme en de kracht van de natuur mee en werken aan herstellende landbouw waar balans en veerkracht centraal staan.
Demeter stelt dus aanvullende eisen. Zo is minimaal 10% van een BD-bedrijf ingericht puur en alleen om biodiversiteit te ondersteunen. Ook rond dierenwelzijn gaan BD-boeren verder dan biologisch: koeien houden hun horens en varkens hun staart, kalveren krijgen de eerste drie maanden verse bedrijfseigen koemelk en in de uitloop van kippen staan struiken en bomen als beschutting tegen roofvogels. In de akkerbouw is een ruime vruchtwisseling: een gewas mag pas na minimaal vijf jaar weer op dezelfde akker verbouwd worden. Dat is goed voor het bodemleven en de gezondheid van het gewas.
Net als bij biologische producten zijn alleen natuurlijke hulpstoffen toegestaan. De hulpstoffen die gebruikt mogen worden zijn echter beperkter dan bij biologische producten. Zo mogen producten alleen op smaak gebracht worden met kruiden, specerijen en pure extracten. Daarnaast zijn er beperkingen op de bewerking van producten. Zo is het niet toegestaan om melk te homogeniseren waardoor de kwaliteit van de vetbolletjes in de melk niet wordt aangetast. Een ander voorbeeld is dat rijpen van vlees met elektrische behandeling niet is toegestaan. Op deze manier blijft de levenskracht van de producten behouden.
Ben je nieuwsgierig geworden naar het Demeter keurmerk en hoe boeren werken aan herstellende landbouw? Ga dan naar de website van Demeter.